doğum kontrolü ne demek?

Doğum Kontrolü

Doğum kontrolü, istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan yöntem ve araçların genel adıdır. Farklı mekanizmalara sahip çeşitli doğum kontrol yöntemleri mevcuttur ve bireylerin ihtiyaçlarına, sağlık durumlarına ve yaşam tarzlarına uygun bir seçenek bulmak mümkündür.

Doğum Kontrol Yöntemleri:

• Hormonal Yöntemler: Bu yöntemler, sentetik hormonlar kullanarak yumurtlamayı baskılar veya rahim ağzı mukusunu kalınlaştırarak spermlerin rahme ulaşmasını engeller. En yaygın hormonal yöntemler şunlardır:

  • Doğum Kontrol Hapları: Düzenli olarak alınan haplar aracılığıyla hormon seviyeleri kontrol altında tutulur.
  • Doğum Kontrol Bandı: Cilde yapıştırılan bir bant aracılığıyla hormonlar salınır.
  • Doğum Kontrol Halkası: Vajinaya yerleştirilen bir halka aracılığıyla hormonlar salınır.
  • Doğum Kontrol İğnesi: Belirli aralıklarla yapılan iğneler aracılığıyla hormonlar verilir.
  • Hormonal İmplant: Cilt altına yerleştirilen küçük bir çubuk aracılığıyla hormonlar salınır.
  • Hormonlu RİA (Rahim İçi Araç): Rahme yerleştirilen bir araç aracılığıyla hormonlar salınır.

• Bariyer Yöntemleri: Bu yöntemler, spermlerin yumurtaya ulaşmasını fiziksel olarak engeller.

  • Kondom (Prezervatif): Cinsel ilişki sırasında penisi kaplayarak spermlerin vajinaya ulaşmasını engeller.
  • Diyafram: Vajinaya yerleştirilen ve rahim ağzını kapatan bir bariyerdir.
  • Servikal Başlık: Diyaframa benzer şekilde rahim ağzını kapatan bir bariyerdir.

• Rahim İçi Araç (RİA): T-şeklinde küçük bir cihazdır ve bir sağlık uzmanı tarafından rahme yerleştirilir. Hormonlu ve hormonsuz olmak üzere iki türü bulunur. Rahim İçi Araç

• Doğal Yöntemler: Bu yöntemler, kadının doğurganlık döngüsünü takip ederek doğurgan dönemlerde cinsel ilişkiden kaçınmayı veya bariyer yöntemlerini kullanmayı içerir. Ancak, bu yöntemlerin güvenilirliği diğer yöntemlere göre daha düşüktür.

  • Takvim Yöntemi: Kadının adet döngüsünü takip ederek doğurgan dönemleri belirlemeye dayanır.
  • Vücut Isısı Yöntemi: Kadının vücut ısısındaki değişiklikleri takip ederek yumurtlama zamanını belirlemeye dayanır.
  • Servikal Mukus Yöntemi: Servikal mukusun kıvamındaki değişiklikleri takip ederek yumurtlama zamanını belirlemeye dayanır.

• Cerrahi Yöntemler (Sterilizasyon): Bu yöntemler, kalıcı doğum kontrolü sağlar.

  • Vazektomi: Erkeklerde sperm kanallarının bağlanmasıdır.
  • Tüp Ligasyonu: Kadınlarda fallop tüplerinin bağlanmasıdır.

• Acil Doğum Kontrolü: Korunmasız cinsel ilişkiden sonra veya doğum kontrol yönteminin başarısız olduğu durumlarda gebeliği önlemek için kullanılan yöntemlerdir.

Doğum Kontrol Yöntemi Seçimi:

Doğum kontrol yöntemi seçimi kişisel bir karardır ve bir sağlık uzmanıyla görüşülerek yapılmalıdır. Seçimde dikkate alınması gereken faktörler şunlardır:

• Yöntemin etkinliği
• Yan etkiler
• Kullanım kolaylığı
• Maliyet
• Sağlık durumu
• Kişisel tercihler

Önemli Not: Doğum kontrol yöntemleri cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara (CYBE) karşı koruma sağlamaz. CYBE'lerden korunmak için kondom kullanımı önemlidir.

Kategoriler